Zdobywanie finansowania i racjonalne jego wykorzystywanie jest jednym z najważniejszych zadań jakie muszą realizować przedsiębiorcy. Możliwość oraz „cena” jego pozyskiwania mają kluczowe znaczenie dla ich dalszego rozwoju.

Kredyty pozwalają sfinansować praktycznie każdy obszar działalności gospodarczej: środki obrotowe, rozwój i inwestycje. Każdy bank prowadzący działalność w Polsce posiada w swojej ofercie szereg różnych kredytów bankowych dla przedsiębiorstw. Niestety, jak pokazuje praktyka, postępują bardzo nieufnie w przypadku mniejszych podmiotów, preferując przedsiębiorstwa większe, często z już długą historią kredytową. Jaka jest zatem alternatywa?

Fundusze pożyczkowe

Oferta funduszy dedykowana jest przede wszystkim dla mikro i małych przedsiębiorców, i do osób, które zamierzają rozpocząć działalność gospodarczą. Fundusze pożyczkowe wypełniają lukę w dostępie do zewnętrznych źródeł finansowania dla przedsiębiorców, którzy nie są w stanie uzyskać kredytu bankowego z powodu braku wymaganych zabezpieczeń lub historii kredytowej.

W większości przypadków maksymalna kwota pożyczki wynosi 120 tys. zł, a okres jej spłaty nie jest dłuższy niż 36 miesięcy. Pożyczka jest obligatoryjnie zabezpieczana wekslem in blanco. Fundusze często wymagają dodatkowego zabezpieczenia w postaci poręczeń osób trzecich, hipoteki, cesji należności.
Fundusze pożyczkowe stanowią bardzo interesującą uzupełnienie oferty finansowania zewnętrznego dedykowanego dla firm sektora MŚP. Szczególnie istotne są dla firm nowych, bez historii i zdolności kredytowej, czy wymaganych zabezpieczeń .

Aniołowie biznesu (Business Angels)

Aniołowie biznesu działają w zbliżony sposób do funduszy Venture Capital. Nie są jednak zorganizowani w postaci sformalizowanej. Aniołowie biznesu wywodzą się najczęściej z zamożnych osób (najczęściej przedsiębiorców), którzy dysponują wolnymi środkami finansowymi oraz doświadczeniem biznesowym. Wykorzystują je do pomocy małym i mikro przedsiębiorstwom, najczęściej w początkowej fazie (Start-Up) rozwoju. Polega ona na wspieraniu młodych przedsiębiorców na zasadach mentoringu, angażując swój kapitał, wiedzę i doświadczenie. W zamian obejmują pakiet udziałów w spółce lub partycypują w generowanych przez nią zyskach. Inwestycje AB mają z reguły długi horyzont czasowy. Podobnie do VC nie są zainteresowani do pozostania w przedsiębiorstwie na stałe. Ich pomoc przedsiębiorstwu kończy się wycofaniem po zrealizowaniu celu, jakim z reguły jest osiągnięcie znacznego wzrostu wartości zainwestowanego kapitału, bądź też w przypadku braku pomyślnych perspektyw w tym zakresie.

Aniołowie biznesu inwestują najczęściej kwoty w wysokości od 50 do 500 tysięcy złotych. Zauważyć należy, że oferta ich jest komplementarna do rynku długu (kredyty bankowe), jak również funduszy VC (kapitał). Pozwala ona zredukować barierę dostępu do kapitału przez przedsiębiorstwa sektora MŚP. Dla Aniołów biznesu nie jest istotne, czy firma posiada aktywa, które mogłyby stanowić zabezpieczenie, np. dla banków. Nie odstrasza ich również strata na działalności, przy założeniu, że wynika ona z wczesnej fazy działalności. Jeżeli widać potencjał firmy podejmują ryzyko inwestycyjne. Fundusze VC preferują z kolei inwestycje w przedsiębiorstwa, które mogą wykazać się już pewnymi wynikami, posiadające produkt i obecne na rynku, celem sfinansowania pełnego marketingu i produkcji . Schemat inwestowania, występujący w przypadku inwestycji Aniołów biznesu, podobny jest do procedury stosowanej przez fundusze VC.

Dzięki przystąpieniu do Unii Europejskiej część przedsiębiorstw bardzo często, a przede wszystko skutecznie sięga po środki na rozwój firm z funduszy unijnych. Z drugiej strony można zaobserwować, że przepisy i wymagania, jakie musi spełniać firma aby otrzymać dotację są bardzo często niejasne, nieprzystające do prowadzonej działalności. Wynika to z nieodpowiedniego przygotowania urzędników oceniających wnioski, dla których często jedynym istotnym kryterium jest fakt, że każda strona wniosku jest podpisana i posiada podpisy zgodnie z reprezentacją.

Przy wyborze optymalnego źródła finansowania przedsiębiorstwo powinno kierować się wieloma czynnikami, a przede wszystkim dokładnie znać i przeanalizować swoje potrzeby. Każda firma powinna w sposób logiczny i racjonalny ustalić źródła finansowania swojej działalności mając w głównej mierze na uwadze stabilność funkcjonowania i efektywność swojego rozwoju.

Dariusz Ciecierski Analityk finansowy i konsultant